Standaardvertalingen en vertaalsuggesties

Samengesteld uit de BBTM-lijst, de BBT-lijst uit mei 1995 en aanvullingen voornamelijk voortkomend uit het werk aan de tweede vertaling van Bhagavad-gîtâ zoals ze is (aug. 1998-aug. 2003).

 

Samengesteld door Rûpa Sanâtana Dâsa (versie: 14-10-2005)


download deze lijst in één
.pdf-file | .doc-file

A|B|C|D|E|F|G|H|I|J|K|L|M|N|O|P|Q|R|S|T|U|V|W|Y

archaïsmen | prabhupâdaïsmen


 

 E

 

 

eager for   sterk verlangen naar, enthousiast zijn voor, gretig zijn, (geestdrift, ontstuimig).

ecstasy  extase (v.), vervoering (v.).

ecstatic  extatisch, vol vervoering.

education  1. onderwijs (o.); 2. opleiding (v.).

effulgence   1. gloed (m.); 2. uitstraling (v.).

effulgence, Brahman ~   gloed, Brahmangloed (v.).

eightfold yoga achtvoudige yogasysteem (o.).

eligible   gekwalificeerd, geschikt, komt in aanmerking voor/om.

emanation   uitstraling (v.), voortbrenging (v.).

embodied being   belichaamd wezen (o., bij verw. m.).

empiric philosopher(s)   empirisch filosoof (m.), ~ filosofen.

empowered (incarnation)   bekrachtigde (incarnatie), (anders) gemachtigd, geautoriseerd.

> [A:] (Gopiparanadhana das): (...), SP chose "empowered" to echo the Sanskrit term "sakty-avesa." We should try to get as close to this as we can. [Q:] (Gaura Vigraha dd): So "empowered" in this case means endowed with power, and not authorised, entitled or deputed. Is this correct? [A:] (Gopiparanadhana das): Yes, but an empowered incarnation is also the direct representative of the Lord in that aspect of His opulences.

endeavor (to)   poging, inspanning, pogen, inspannen.

energetic (the energy and the ~)   energiebron (de).

energy   energie (v.) (mv. energieën). Zie ook: External energy, illusory energy, internal energy, marginal energy, material energy, spiritual energy.

engage (the mind in etc.)   1. [positief] bezig laten zijn met, 2. [tijdverspilling] bezighouden met, zich inzetten voor, in dienst stellen van; 3. [speciaal de geest] in beslag laten nemen door. Zie: Engage in (to).

-> Zie: Bhagavad-gîtâ 9.34, comm.: 'Men moet zijn geest daarom in beslag laten nemen door de eeuwige vorm, de oorspronkelijke vorm van Krishna; (...).'

engage in (to)   1. [positief] bezig zijn met; 2.  [tijdverspilling] zich bezighouden met (= betekenis in Vlaanderen); 3. opgaan in, zich wijden aan [devotionele dienst], zich inlaten met [ongeoorloofde seks], iemand betrekken in [dienstverlening]; 4. [speciaal de geest] in beslag laten nemen door.

-> Bij 4. Zie: Bhagavad-gîtâ 9.34, comm.: 'Men moet zijn geest daarom in beslag laten nemen door de eeuwige vorm, de oorspronkelijke vorm van Krishna; (...).'

engaged in speaking    sprak.

-> Vertalen als 'spoke, zie: Words to skip. In: The BBT Handbook, p. 150-1 (Words to Skip), quoted in The BBT Manual.

engrossed   geabsorbeerd (in), in beslag genomen (door), verdiept (in), overheerst door.

enjoyer   genieter (m./v.).

enjoyer and sufferer   genieter en slachtoffer (o.).

entanglement   verstrikking (v.), verstrengeling (v.).

enter (to)   1. betreden ("They entered the palace"); 2. binnengaan ("The Lord entered the womb/ universe").

entourage   gevolg (o.).

envious1 (adj.)   1. vijandig gezind, gemeen tegenover, kwaadaardig, iem. kwaadgezind (Eng.: 'malicious'),  hatelijk, haatdragend. Ook: afgunstig op, malice; 2. boosaardig, kwaadaardig, wreed (bn.); 3. afgunstig, jaloers (bn.), naijverig op. Zie ook: Envy.

envious2 (n.) (the envious)   1. (de) haters (m.), (hatelingen: iem. die haat draagt, synoniem: hater); 2. iem. die men haat, (gehate persoon). Zie ook: Envy.

envy1*   hatelijkheid, vijandigheid, (anders: afguns(tigheid)) naijver(ig), vijandigheid (v.), haatdragendheid (v.), rancune (de), wrevel (m.) (Eng. syn. 'spite'). Zie ook: Envious, Envy2.

* Prabhupâdaism.

-> Zie: Nectar of Diction.

-> "Envious" often means "malicious," as when Prabhupâda says a devotee is not envious toward any living entity (examples BBTM, p. 58-9).

-> Bg. 3.31, Skt.: anasûyantas - not sneering, not spiteful, not envious, not caviling, not grumbling, not speaking ill of, not showing jealousy (see: Sargeant, p.188).

envy2 (to)  vijandig gezind zijn, (soms)  afgunstig zijn op, (jaloers), (andere) minachten. Zie: Envy1.

equally disposed (to be)   je gelijk opstellen.

establish a philosophy etc.  bekendheid geven aan, verbreiden, uitdragen, verkondigen, de doorslag geven, uitmaken.

established* in Krishna consciousness  (werkelijk) Krishna-bewust zijn.  

established* in the self (to be) - vaststaan in het zelf, gegrond / gevestigd / verankerd zijn.

* Zie: Nectar of Diction.

-> TQ-file: "When S'rîla Prabhupâda writes: "established in Krishna consciousness" would it be an idea to render it (in some cases) as "advanced in Krishna consciousness"? For instance, Bg. 7.13, purp., p. 381: "Krishna consciousness is transcendental to all these three modes of material nature, and those who *are truly established* in Krishna consciousness are actually liberated." (To translate 'established' literally does not work in Dutch.) A: Ekanath dasa - "Those who are truly in Krishna consciousness are actually liberated." or "Those who are truly Krishna conscious are actually liberated."

establish principles  onderbouwen, bewijzen, instellen, invoeren, ingang doen laten vinden.

eternal consort   eeuwige metgezel(lin) (m./v.).

executive head   uitvoerend hoofd (o.).

expansion   expansie (v.).

experienced   ervaren (bn.).

expert   deskundig (bn.).

expert (to be)   bedreven (zijn in).

external   uitwendig (bn.).

external energy   uitwendige energie (v.).