6     De levenswijze en Sanskaars

pandit S. Bansidhar en pandit Shastri Gauranga Premananda das                      

 
6.1       De Karma en wedergeboorte (reïncarnatie)

pandit Shastri Gauranga Premananda das                     

Voordat er begonnen wordt met het beschrijven van de levenswijze en de sanskaars, is het belangrijk eerst een uitleg te geven over reïncarnatie. Reïncarnatie is het onvermijdelijke resultaat van karma (handelingen of activiteiten) en de terugslagen op onze handelingen. In de Bhagwat Gieta wordt reïncarnatie als volgt beschreven:
"Zoals de belichaamde ziel van dit lichaam voortdurend overgaat van kindertijd in jeugd in ouderdom, zo gaat de ziel na de dood op gelijke wijze over in een ander lichaam. Een wijs mens raakt door zo'n verandering niet verward".
"Zoals een mens nieuwe kleren aantrekt, en de oude afdankt, zo accepteert de ziel op gelijke wijze nieuwe stoffelijke lichamen, waarbij hij de oude en ongeschikte laat voor wat die zijn." (Shrimad Bhagwat Gieta Hoofdstuk 2 de versen 13 en 22).

Maar wat is dan de oorzaak van het verkrijgen van een nieuw lichaam voor het volgende bestaan, na de dood? De belangrijkste oorzaak hiervan bestaat uit iemands daden, die al of niet deugdzaam zijn. Iedere daad, hetzij fysiek, hetzij emotioneel of mentaal, elke handeling die afspeelt op het materiële (sthulam) of op het astrale vlak (sukshsma) maakt een kiem van karma aan. Als zaadje zal karma na het uitzaaien ervan al of niet vruchtzetten. De talloze zaden die wij door ons handelen uit verlangen, afkeer, lust, hebzucht, haat, goede en kwade woorden, enz. voortbrengen, zullen ongetwijfeld vroeger of later, een positieve of negatieve uitwerking hebben al naar de aard van het zaadje. Als dat niet in dit leven gebeurt dan wel in een toekomstig bestaan. Wat een mens zaait, dat zal hij oogsten is een bekend Nederlands gezegde. Goede en slechte daden kunnen meteen vrucht schieten of zich opstapelen, waarbij zij pas in de toekomst ontkiemen, en daarbij leed of beloning bezorgen. Laten we nu eens kijken naar de verschillende soorten karma als actie en reactie, hoe deze zich ontwikkelen en hoe er vanaf te komen.

Ugrakarma and Vikarma
Ugrakarma verwijst naar buitengewoon slechte activiteiten die de fijnzinnige gevoelens van het menselijke individu en de maatschappij vernietigen. Zij zorgen ervoor dat iemand zijn belangstelling voor vragen naar bovenzinnelijke zaken en zelf-realisatie verliest. De mens wordt betrokken in vele soorten zondige activiteiten en raakt daardoor tot verval. In de vedische Warn-Aashram maatschappij zouden mensen, volgens de formule 'eenvoudig leven hoogstaand denken' op eenvoudige wijze leven van de gaven van het land. Zo kunnen we, als we het vroegere gedrag van de vrome landbouwers beschouwen, zien welk een overvloed zij kenden door de eenvoud. Door de gruwelijke activiteiten van ugrakarma vernietigen we de kansen van menselijke beschaving! Met andere woorden, goddeloosheid ontwikkelt zich door het omarmen van ugrakarma waardoor eenvoudig leven, hoogstaand denken wordt geminacht. Als de fijnere menselijke gevoelens en de praktijk van spiritualiteit afwezig zijn, kan men slechts betrokken raken in de activiteiten van vikarma. Vikarma is gelijksoortig aan ugrakarma, maar het verwijst specifieker naar overtredingen of immorele activiteiten welke onwettig en verboden zijn volgens het beschavingssysteem van varnashram en de Vedische Geschriften. Als iemand betrokken raakt in vikarmische activiteiten verliest hij langzamerhand alle goede kwaliteiten, en kan daardoor niet langer als een verheven nobel mens beschouwd worden. Vikarmische activiteiten leiden tot herhaalde geboorte en dood. Deze en andere kenmerken en geboorten worden gezien als het karma van belichaming, welke door diegenen zelf in deze wereld zijn voortgebracht. Op die manier worden ze makers van slecht karma.

Reacties op karma.
De meest klaarblijkelijke reactie op ugrakarma en vikarma is klesha (ellende).
Iemands geboorte is één met karma samenhangend gevolg. De zondige activiteiten veroorzaken twee soorten terugslagen: de acute of aan het licht getreden-, en de sluimerende-. Een zondige daad brengt twee soorten van terugslagen teweeg. Eén soort schept direct lichamelijk- of emotioneel lijden, de ander brengt indirect lijden met zich mee door iemands zondige neiging te laten toenemen. Als zondige verlangens toenemen, nemen ook zondige daden toe. Als zondige daden toenemen, nemen zondige verlangens toe - het is een zichzelf onderhoudende cirkelgang of spiraal. Hoe meer men zijn verlangens probeert te bevredigen, hoe sterker ze worden of ze blijven bestaan. Om deze cirkel van gebondenheid te doorbreken zal men zondige verlangens dienen toe te staan maar niet nastreven ze te vervullen. Nu zij niet worden aangevuld door sluimerende terugslagen, zullen ze geleidelijk aan uitdoven en het hart voor altijd verlaten. Zoals hiervoor al is gezegd wordt zondig gedrag voorafgegaan door zondig verlangen, en het is uiteindelijk avidya of onwetendheid dat zowel de oorzaak van zondig gedrag als zondig verlangen is. Deze onwetendheid slaat op onwetendheid aangaande iemands werkelijke (ware) identiteit. Samenvattend volgens de Padma Puraan kan men door zuivere bhaktie, devotionele dienst aan God, op het goeie pad blijven. Alleen onthechten van zondige verlangens zal niet voldoen. Men moet het hart vullen met liefde voor God. Op die manier wordt de bhakt beschermd en wordt voorkomen dat hij vervalt in Ugrakarma en Vikarma.

Karma en Sukriti
Karma verwijst naar vrome daden welke in overeenstemming zijn met de hogere wetten van de natuur of de Vedische Geschriften. Dit soort handelen staat het levende wezen in het algemeen toe om hogere planeten te bereiken na het verlaten van het huidige lichaam of om op zijn minst een ander menselijk lichaam op aarde te mogen krijgen. Enkele van deze daden zijn: het geven van donaties aan brahmana's, het bouwen van ziekenhuizen of waterputten, het voedsel geven aan hongerige mensen, of welk ander hulpvaardige en algemeen zegenrijke activiteit ook. Men dient echter te begrijpen dat het onmogelijk is om zondige daden volledig te voorkomen daar men al talloze kleine levens doodt door simpelweg te ademen, lopen, vuur aan te steken, water te drinken, of de vloer aan te vegen. Er bestaan drie soorten vroom karma (sukriti) die men onwetend kan uitvoeren, dus waarbij men zonder kennis van zaken is over het resultaat dat zij opleveren.

1. bhogonmukhé sukriti - vrome daden die materiële rijkdom, materiele talenten of een mooi lichaam opleveren. Dit soort activiteit staat ook wel bekend als karmonmukhi sukriti of vroomheid welke afkomstig is van subhakarma (gunstige activiteiten).

 2. mokñonmukhé sukriti - vrome werken die het levende wezen in staat stelt om op te gaan in het bestaan van de Allerhoogste - Bhagavan. Dit wordt bereikt door vroomheid welke afkomstig is van het cultiveren van kennis en daarom ook wel jnanonmukhi sukriti wordt genoemd.

 3. bhakty-unmukhé sukriti - is een vrome activiteit die iemands sluimerende toewijding, bhakti aan de Heer geleidelijk aan doet ontwaken. Dit is de belangrijkste soort sukriti, want het zet de jiva (ziel) aan tot een ontmoeting met een zuivere heilige toegewijde. Door omgang met een toegewijde van de Heer wordt iemands geloof krachtig. Langzamerhand ontwikkelt hij smaak voor het uitvoeren van bhakti activiteiten voor het plezier van de Allerhoogste God. Zoals bijvoorbeeld het chanten van de heilige naam, bidden, het doen van poedja, enz. Geleidelijk aan wordt hij begaan met alle levende wezens, en daardoor steeds steviger verankerd in de overtuiging om een leven te leiden van voortdurende toewijding aan God.

Karma-yoga
In de categorie van karma worden er nog twee soorten activiteiten genoemd De ene heet sakama karma yoga. De beoefenaar van dit soort activiteit voert handelingen uit die hij zelf prettig vindt en staat slechts weinig van de vruchten van deze activiteiten af aan de eredienst van de Heer. De andere soort heet nishkama karma yoga waarbij men nog steeds zelfgewilde activiteiten verricht maar hierbij alle vruchten van zijn werken afstaat voor de voldoening van de Heer.

Akarma en Sanskaars
Akarma is activiteit welke helemaal geen materiële terugslag met zich meebrengt.
Akarma is het aanbieden van directe devotionele dienst aan God door middel van de negen belangrijkste toepassingen van toegewijde dienst te weten: 1) aanhoren of vernemen en 2) chanten (reciteren) van de transcendente heilige naam, vorm, kwaliteiten, paraphernalia of bovenzinnelijke symbolische artikelen, en het spel en vermaak van de Heer, 3) deze in herinnering brengen, 4) dienen van de lotusvoeten van de Heer, 5) de Heer nederig vereren door het aanbieden van zestien soorten paraphernalia, 6) aanbieden van gebeden aan de Heer, 7) Zijn dienaar worden, 8) de Heer als iemands beste vriend beschouwen, en 9) alles aan Hem ondergeschikt maken (met andere woorden, Hem dienen met lichaam, verstand en woorden) worden allemaal als onderdelen van zuivere bhakti beschouwd. Deze activiteiten worden als akarma gezien.

Betekent dat dan dat iemand geen deel zou kunnen hebben aan enige sociale activiteit en religieuze activiteiten zoals bijvoorbeeld het uitvoeren van sanskaars (heilige sacramenten, ceremoniën) als de Viwaha sankaars of de Antyesti ceremonie e.d.? Men kan zeker wel aan sanskaars deelnemen. Sanskaars zuiveren iemand van slecht karma, doen iemands vroomheid en bescherming biedende invloeden binnen de materiële natuur toenemen. Daarom helpen sanskaars, de zuiverende activiteiten voor menselijke wezens welke beginnen met de garbhadana sanskaar, iemand om transcendente en goddelijke neigingen te ontwikkelen. Door sanskaars kan de mens betrekkingen tussen ouders en kinderen, tussen man en vrouw, tussen meester en leerling, tussen de mensen op aarde, tussen levenden en doden, de heiligen en God, gezond maken. Sanskaars verdrijven de kwalijke invloeden van zichtbare en onzichtbare werelden en trekken de zegeningen van de heiligen en God aan.

 

15 jaar Hindoe basisschool Shri Saraswatie